Bệnh Zona thần kinh: nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Đây là bệnh nhiễm trùng ngoài da do virus Varicella-zoster gây ra. Loại virus này có thể gây 2 bệnh khác nhau là thủy đậu và zona.

Khi tiếp xúc với virus Varicella-zoster thì sẽ khởi phát bệnh thủy đậu. Sau đó virus này có thể nằm yên rất lâu trong hạch thần kinh của cơ thể người bệnh. Gặp điều kiện thuận lợi, khi hệ miễn dịch của cơ thể bị suy giảm virus sẽ hoạt động trở lại và gây ra bệnh zona thần kinh.

2. Nguyên nhân gây zona thần kinh

Nguyên nhân chính là do virus Varicella-zoster. Ngoài ra, các yếu tố có thể khiến cơ thể dễ nhiễm bệnh hơn là:

-Người từng mắc thủy đậu hay zona thần kinh. Vì virus có thể cư trú tại hạch thần kinh của người bệnh hàng chục năm và hoạt động trở lại gây bệnh

-Người có hệ miễn dịch bị suy yếu, sức đề kháng của cơ thể bị suy giảm như người bị nhiễm HIV, hóa trị ung thư, người mang thai… sẽ có nguy cơ bị zona.

3. Biểu hiện của zona thần kinh

Bệnh zona thần kinh có các biểu hiện sau:

– Trước khi xuất hiện mụn nước trên da, người bệnh thường bị mệt mỏi, sốt nhẹ, đau đầu, xương khớp nhức mỏi

– Có cảm giác bị châm chích, nóng căng rát ở vùng da tổn thương sắp nổi mụn nước. Vùng da này có cảm giác bị đau và châm chích. Khi chạm vào vết thương, gãi làm người bệnh bị đau nhức dữ dội và kéo dài

Diễn tiến của bệnh:

– Xuất hiện các mảng màu hồng trên da, sau đó trên các mảng hồng này sẽ mọc các mụn nước li ti. Chúng mọc thành chùm, căng cứng, chứa dịch trong và rất khó vỡ. Vùng da bị mụn nước thường rất đau và bỏng rát.

– Sau 3-4 ngày, mụn nước chuyển từ trong sang đục, sau đó vỡ ra rồi xẹp lại, khô và đóng vảy trong vòng 7-10 ngày và có thể hoàn toàn biến mất sau từ 2 đến 4 tuần.

– Khi khỏi vùng da tổn thương có thể để lại sẹo có màu nhạt hơn so với màu da bình thường xung quanh. Nhiều trường hợp xuất hiện mụn nước gây ra tình trạng viêm, hoại tử và để lại sẹo xấu sau này.

– Cảm giác đau rát, kiến bò, châm chích có thể sẽ kéo dài lâu hơn từ vài tháng đến vài năm.

– Ngoài các tổn thương trên da, nhiều bị suy giảm miễn dịch còn có thể bị tổn thương ở các cơ quan khác trên cơ thể như phổi, gan, não… và có thể dẫn đến tử vong.

Vị trí các mụn nước:

– Các chùm mụn chứa nước sẽ xuất hiện ở một bên, dọc theo đường đi của dây thần kinh.

– Zona thường xuất hiện ở mặt, lưng, thắt lưng, cổ, vùng giữa các xương sườn…

4. Biến chứng của zona thần kinh

Zona thần kinh có thể xuất hiện những biến chứng sau nếu không được phát hiện và đề trị kịp thời:

– Biến chứng ở mắt: virus có thể gây ra những tổn thương trên mắt và giác mạc.

– Đau dây thần kinh sau zona: Các sợi thần kinh bị tấn công bởi virus, dẫn tới tình trạng viêm khiến bệnh nhân gặp nhiều đau đớn. Có lẽ cả giá khi mắc bệnh là cảm hứng để người ta đặt tên cho bệnh

– Nhiều trường hợp nghiêm trọng, các triệu chứng có thể kéo dài ở tai và ảnh hưởng nghiêm trọng đến thính lực.

– Hội chứng Ramsay Hunt: Biến chứng này xảy ra khi virus gây bệnh zona thần kinh hoạt động trở lại tại một trong những dây thần kinh mặt chịu trách nhiệm về thính giác có thể dẫn đến mất thính giác, đau và tê liệt mặt

6. Bệnh zona thần kinh có lây sang người khác được hay không?

– Bệnh zona là bệnh truyền nhiễm. Nếu tiếp xúc trực tiếp với mụn nước trên cơ thể người bệnh thì khả năng bị lây nhiễm rất cao.

– Người chưa bị thủy đậu và chưa tiêm vaccine thủy đậu sẽ có nguy cơ phát thủy đậu trước, sau khi lành rất lâu sau có thể bị zona thần kinh.

– Đã tiêm phòng vẫn có nguy cơ bị mắc bệnh khi miễn dịch cơ thể bị suy giảm.

7. Điều trị bệnh zona thần kinh

Khi phát hiện các dấu hiệu đầu tiên của bệnh, cần đến bác sĩ để được thăm khám và có biện pháp điều trị sớm.

– Bác sĩ có thể sẽ chỉ định các thuốc chống virus để ngăn chặn sự phát triển của chúng.

– Nếu có tình trạng bội nhiễm thì được kê dùng kháng sinh phòng nhiễm khuẩn, kháng viêm, chống phù nề. Tuy nhiên liều lượng của thuốc phải được quyết định tùy vào tình trạng bệnh.

– Trường hợp cơn đau kéo dài làm người bệnh mất ngủ, bác sĩ có thể cho sử dụng thuốc giảm đau, thuốc kháng histamin giúp giảm ngứa.

– Bác sĩ cũng có thể cho dùng thuốc tăng cường miễn dịch để nâng cao sức đề kháng cho bệnh nhân.

– Hoặc có thể sử dụng thuốc mỡ kháng viêm, chống virus như mỡ zovirax bôi vào vùng da có mụn nước bị tổn thương, nhất là ở vùng mặt để tránh để lại sẹo, tránh tình trạng viêm nhiễm.

8. Cách phòng ngừa bệnh zona thần kinh

Để phòng tránh bệnh và tránh lây lan bệnh người bệnh cần lưu ý:

– Không chà xát làm tổn thương và để nước bẩn tiếp xúc với vùng da nổi mụn nước. Tuyệt đối tránh làm cho các mụn nước vỡ ra dễ dẫn đến tình trạng nhiễm trùng vết thương.

– Rửa vùng da bị tổn thương bằng nước muối loãng, thuốc rửa do bác sĩ chỉ định.

-Rửa và vệ sinh tay thường xuyên khi vừa chăm sóc vùng da bị tổn thương.

– Cần mặc đồ rộng rãi, thoải mái.

– Hạn chế tiếp xúc với người chưa tiêm phòng hoặc đang bị thủy đậu, đặc biệt là người cao tuổi, trẻ em, phụ nữ mang thai.

– Tiêm phòng vacxin thủy đậu là cách bảo vệ hữu hiệu nhất.

Zona thần kinh tuy không nguy hiểm nhưng cũng gây ra rất nhiều đau đớn cho người bệnh. Vì vậy nên có biện pháp điều trị bệnh càng sớm càng tốt để phòng những biến chứng có thể xảy ra.